Bu yazımızda, E vitamini nedir, ne işe yarar ve faydaları nedir gibi soruların cevaplarını bulacaksınız. E vitamini yağda eriyen bir vitamindir. Doğal besinlerde bol miktarlarda bulunduğu için eksikliği çok sık rastlanılan bir durum değildir. Ayrıca, çok güçlü bir antioksidandır.
E vitamini nedir?
Kalp-damar sağlığını koruyan ve kanseri önleyen antioksidan özelliğine sahip temel vitaminlerden biridir. Yağda çözülebilen bir vitamin olduğundan, gerektiğinde kullanılmak üzere karaciğerin dışında dokularda, kalpte, böbrekte, böbrek üstü bezlerinde ve kaslarda depolanır. Isıya ve pişirmeye karşı da dayanıklıdır.
E vitamini ne işe yarar?
Serbest radikallerin neden olduğu hasardan hücrelerin korunmasın yardımcı olan bir antioksidan görevi üstlenir. Serbest radikaller, vücudumuz yediğimiz besini enerjiye dönüştürdüğünde oluşan bileşiklerdir. Ayrıca, sigara dumanı, besinlerdeki katkı maddeleri, tarım ilaçları ve hava kirliliği gibi faktörler serbest radikal oluşumuna ciddi ölçüde etki edebilmektedir.
Vücudumuz normalde serbest radikalleri tolere edebilmektedir ancak, hücrelerimiz yoğun bir şekilde bu bileşiklere maruz kaldığı zaman oksidasyon ve hızlandırılmış yaşlanma sürecine girmektedir. Sağlıklı hücreler de zayıflar ve bozulur.
Bunun sonucunda da kalp ve kanser gibi sağlık sorunlarını ortaya çıkar. Vücudun virüsler ve bakterilerle mücadele edebilmesi için güçlü bir bağışıklık sistemine ihtiyacı vardır. Bunun için de E vitaminin desteği burada önemlidir.
E vitamininin faydaları nelerdir?
- Kolesterolü dengeler
- Bağışıklık sistemini güçlendirir
- Yüksek tansiyonu düşürür
- Kılcal damar rahatsızlıklarını önler
- Kalp ve damar hastalıklarına karşı koruyucudur
- Kanın pıhtılaşmasını önler
- Kan dolaşımını düzenler
- Alyuvarların oluşumuna katkı sağlamaktadır
- A ve K vitaminleri ile demir ve selenyumu depolamaya yardımcı olmaktadır
- Kansere karşı koruyucudur
- Hücrelerin yenilenmesini sağlar
- Hücre yapısını korur
- Damar tıkanıklığını ve sertliğini önler
- Saç sağlını korur
- Yaşlanma sürecini geciktirir
- Adet sancılarını azaltır
- Bacak kramplarını azaltır
- Cinsel performansı artırabilir
- Cildi güzelleştirir
- Göz sağlığına iyi gelir
- Vücuda alınan toksinlere karşı koruyucu etkisi vardır
E vitamini hangi besinler bulunur?
Aşağıda E vitamini bakımından zengin besinler listelenmiştir.
- Mango
- Kivi
- Böğürtlen
- Kayısı
- Ahududu
- Zeytin
- Turna yemişi
- Badem
- Çam fıstığı
- Kabak çekirdeği
- Antep fıstığı
- Fındık
- Ay çekirdeği
- Zeytinyağı
- Badem yağı
- Pamuk yağı
- Fındık yağı
- Somon
- Ahtapot
- Morina balığı
- Kaz eti
- Deniz kulağı
- Gökkuşağı alabalığı
- Istakoz
- Çarliston biberi
- Brokoli
- Kuşkonmaz
- Avokado
gibi.
Günlük E vitamini ihtiyacı
Günlük ihtiyaç yetişkin erkeklerde 10 mg, kadınlarda 8 mg ve çocuklarda 3-10 mg arasında değişmektedir.
E vitamini eksikliği
Belirtileri
- Kas ağrısı ve zayıflık
- Cilt sorunları
- Sindirim sorunları
- Odaklanmada zorluk
- Görme problemleri
- Bağışıklık sisteminin zayıflaması
- Denge ve yürümede zorluk
- Titreme
- Kalp hastalığı
- Kansızlık
- Kulakta uğultu veya çınlama
- Nörolojik problemler
Eksikliğinin neden olduğu hastalıklar
- Sinir sistemi sorunları
- Kalp ritim bozuklukları
- Katarakt veya körlük
- Bilişsel bozukluklar
- Kısırlık
- Karaciğer ve böbrek sorunları
- Damar sertliği
E vitamini eksiliğinin tedavisi
Eğer eksikliği ile ilgili belirtileri fark ettiyseniz, doktorunuza danışmadan kesinlikle vitamin takviyesi kullanmayın!
Doktorunuzun var ise mevcut rahatsızlıklarınızı dikkate alarak size uygun dozda E vitamini takviyesi kullanmanız için reçete yazabilir. Bu tedavi yöntemi sonrasında yaşamış olduğunuz belirtiler azalabilir ve E vitamini değerleriniz normal seviyeye ulaşabilir.
Tedavi uygulanmaz ise belirtiler zamanla daha da kötüleşebilir ve bunun sonucunda ek komplikasyonlara yol açarak yaşam kalitenizi düşürebilir.
İlaçların yan etkileri
- İshal
- Yorgunluk
- Halsizlik
- Bulanık görme
- Kanama
- Ciltte morarma ve kızarıklık
- Mide bulantısı
- Mide krampları
- Baş ağrısı
Takviye kullanımında dikkat edilmesi gerekenler
Hamilelik
Günlük önerilen dozajlarda kullanıldığı taktirde güvenlidir. Ancak, yapılan son araştırmalar fetüse zarar verebilme ihtimali üzerinde durduğundan doktorunuza danışmadan erken gebelikte E vitamini takviyeleri alınmaması yönündedir.
Diyabet
Kalp yetmezliği riskini artırabilmektedir.
K vitamini eksikliği olanlar
E vitamini, K değerleri düşük olanlarda pıhtılaşma sorunlarının daha da kötüleşmesine neden olabilir.
Kalp krizi
Kalp krizi geçirmiş kişilerin yüksek dozda E vitamini almaması gerekmektedir.
Çocuklar
Güvenli E vitamini dozu yaşa göre değişkenlik göstermektedir. Kullanmadan önce doktorunuza danışmak daha sağlıklı olacaktır.
Emzirenler
Önerilen günlük dozaj oral yol ile alındığı zaman güvenlidir.
Kanama bozuklukları
Kanama bozukluklarını daha da kötü hale getirebilir.
Boyun ve baş kanseri
Kanserin tekrar ortaya çıkma olasılığını artırabileceği için 400 mg’dan fazla alınmamalıdır.
E vitamini takviyesi kullanmadan önce doktorunuza danışmak, sağlığınız için çok önemlidir!
E vitamini ve diğer ilaçlar
Kemoterapi ve radyoterapi
Onkologlar genelde kemoterapi ya da radyoterapi sırasında antioksidan takviyelerinin kullanılmamasını önermektedir. Bunun nedeni ise; tedavinin etkinliğini azaltabilir.
Simvastatin ve niasin
Genellikle kolesterolü düşürmek için kullanılmaktadır.
Antiplatelet ve antikoagülan ilaçlar
Antiplatelet ilaçlar kandaki trombosit sayısını azaltır. Antikoagülan ilaçlar ise kanın pıhtılaşmasını önler.
Kozmetik
E vitamini kozmetik alanında cildi yaşlanmaya, güneşte hasara karşı korumaya ve iltihaplanmaya karışı korumak için kullanılmaktadır. Bunun dışında, birçok şampuan ve saç bakım ürünlerinde de bulunmaktadır.
En son haberler ve güncellemeler için Instagram, Twitter, YouTube, Telegram Haber ve Telegram Sohbet hesaplarımızı takip edebilirsiniz.